Wymiana zębów u psa, to proces, który może minąć niezauważony przez właściciela szczeniaka. Czasem jedyną rzeczą, którą na przestrzeni tych kilku miesięcy udaje się zaobserwować opiekunowi to para pogryzionych kapci lub rozszarpany dywan. Nie zawsze jednak zmiana zębów u psa przebiega tak bezproblemowo. Ocena stanu uzębienia u szczeniaka powinna więc być pod naszą stałą kontrolą, aby w razie potrzeby móc szybko zareagować i udać się z wymagającym pomocy czworonogiem do lekarza weterynarii.
Pierwsze zęby u psa
Podobnie jak ludzie, psy również mają dwa komplety zębów: mleczne, które zaczynają wyrzynać się w okolicach 3-4 tygodnia życia oraz stałe, które zastępują psie mleczaki w okresie dorastania. Pierwsze zęby mleczne, jakie pojawiają się w psim pysku to siekacze. Dopiero w okolicach 5-6 tygodnia życia szczeniakom zaczynają rosnąć kły, a po ukończeniu około 9 tygodnia zwierzak powinien mieć już komplet 28 małych, ostrych zębów mlecznych. W ich skład chodzą po 3 siekacze,1 kieł i 3 przedtrzonowce z każdej strony. Wśród zębów mlecznych u psa nie wyróżnia się trzonowców, czyli zębów położonych najgłębiej w jamie ustnej.
Przebieg wymiany zębów mlecznych na stałe
Wypadanie zębów u psa zaczyna się mniej więcej w okresie 3-4 miesiąca życia. Zwykle trwa to do około 7-9 miesiąca życia, w zależności od rasy i rozmiarów zwierzaka. Mniejsze psy przeważnie rozwijają się szybciej, dzięki czemu proces trwa krócej. Z kolei wymiana zębów u psa rasy olbrzymiej czasem wymaga nieco więcej czasu i może zakończyć się później.
Kolejność wymiany zębów mlecznych na stałe u psich szczeniąt jest taka sama, jak w przypadku wzrostu mleczaków. Tak więc najpierw wyrastają siekacze, potem kły i przedtrzonowce, na końcu wyrzynają się zęby trzonowe, które nie występowały w formie mleczaków. Dlaczego zęby trzonowe pojawiają się dopiero jako zęby stałe? – ponieważ wraz z rośnięciem szczenięcia, wydłuża się też jego szczęka i żuchwa, więc dopiero później pojawia się wreszcie miejsce na trzonowce.
Zachowanie szczeniaka podczas wymiany uzębienia i objawy
Wymiana zębów u psa może powodować szereg wystąpienia charakterystycznych objawów. Często naszemu pupilowi może towarzyszyć silny świąd dziąseł, niekiedy nawet ból. Szczeniak, próbując sobie ulżyć gryzie co popadnie. Nie robi tego, aby dokuczyć opiekunowi. Gryzienie masuje dziąsła i zmniejsza uczucie świądu. Czasami ząbkowaniu towarzyszy opuchnięcie dziąseł i nawet lekkie krwawienie. Może pojawić się również obfite ślinienie. Ząbkowanie może też powodować zmiany w zachowaniu psa. Szczeniak może stać się osowiały i apatyczny lub przeciwnie rozdrażniony i niespokojny. Zdarza się, że traci apetyt, ma wymioty, niekiedy biegunkę. W przypadkach takich objawów musimy skonsultować się z lekarzem. Łatwo bowiem przeoczyć początek jakiejś choroby niemającej nic wspólnego z ząbkowaniem.
Na ogół jednak wymiana zębów u psa przebiega bezobjawowo. Szczeniak najczęściej połyka wypadające mleczaki razem z jedzeniem (co jest dla niego zupełnie nieszkodliwe), aczkolwiek bywa, że właściciel znajduje zgubione zęby na podłodze podczas sprzątania.
W czasie wymiany zębów warto zwrócić uwagę również na charakterystyczny smrodek, wydobywający się z psiego pyska. Jest to całkowicie naturalne zjawisko, które towarzyszy ząbkowaniu i nie należy z tego powodu wpadać w panikę.
Jak możemy pomóc psu?
Obolałe i swędzące dziąsła wymagają masowania. Pies poszukuje więc czegoś do gryzienia. Dostarczmy psu odpowiednie zabawki do gryzienia i szarpania. W ten sposób zapewnimy psu bezpieczeństwo i uchronimy swoje przedmioty przed zniszczeniem przez naszego pupila. Zabawki powinny być z odpornego na rozgryzanie tworzywa, a jednocześnie nie mogą być zbyt twarde, aby nie doprowadzić do złamania zęba. Dobrze sprawdzą się gryzaki z twardszej gumy lub szarpaki sznurkowe. Dobrym pomysłem łagodzącym ból dziąseł mogą być także specjalne gryzaki chłodzące lub np. mokre, zamrożone ręczniki, które zwierzak może „dziamgać” do woli, sprawiając sobie ulgę w ból. Możemy też podawać przysmaki wymagające długiego żucia np. suszone świńskie uszy, skóra bydlęca.
W okresie, gdy psu wypadają zęby należy być bardziej ostrożnym podczas wspólnych zabaw, ponieważ może dojść do naruszenia mleczaków w trakcie szarpania. W tym czasie kształtuje się również zgryz pupila. Wady zgryzu mają bowiem charakter nie tylko genetyczny i wrodzone, ale również mogą być nabyte, np. właśnie w wyniku niezbyt delikatnej zabawy szarpakiem.
Na rynku dostępne są również specjalne żele dentystyczne, mające łagodzić ból podczas ząbkowania u psa. Przed ich użyciem warto jednak skonsultować się z lekarzem weterynarii, by mieć pewność, że użycie takiego preparatu jest wskazane w przypadku konkretnego zwierzaka.
Jaką dietę stosować, kiedy psu wypadają zęby?
W okresie wypadania zębów u szczeniaka ważne jest wielokierunkowe działanie. Przede wszystkim musimy zapewnić psu kompletną i zbilansowaną karmę pełnoporcjową przeznaczoną dla psów w okresie wzrostu (karma typu junior). Odpowiednie żywienie zapewnia szczenięciu właściwy stosunek wapnia do fosforu, który powinien wynosić między 1:1 a 1,8:1 z przewagą wapnia. Zachowanie tych proporcji wpływa na prawidłowy rozwój układu kostnego, a także zębów. Dieta może okazać się pomocna również w stymulowaniu uzębienia tak, aby zęby mleczne zostały skutecznie rozchwiane i prawidłowo usunięte. Dlatego w diecie szczenięcia należy uwzględnić nie tylko mokrą, ale też suchą karmę o takiej granulacji, aby pies był zmuszony ją pogryźć. Jeśli pupil ma tendencję do połykania suchej karmy, być może rozwiązaniem będzie sucha karma o większych granulkach.
Możliwe komplikacje towarzyszące wymianie zębów u psa
Najczęstszą komplikacją jest podwójne uzębienie. Może dojść do sytuacji, że zęby stałe wyrastają obok zębów mlecznych, a nie na ich miejscu. Jeśli sytuacja utrzymuje się dłużej konieczna jest interwencja stomatologa weterynaryjnego. Zachowane zęby mleczne wpływają na nieprawidłowe usytuowanie zębów stałych. Dochodzi do skrzywienia zgryzu, a może też być kaleczenie śluzówki jamy ustnej psa źle ukierunkowanymi zębami. Niekorzystnym skutkiem tej sytuacji może być też uwięzienie resztek jedzenia między zębami. To może sprzyjać tworzeniu kamienia nazębnego i rozwojowi chorób przyzębia u psa.
W przypadku zwierząt brachycefalicznych (rasy psów ze znacznie skróconą kufą i spłaszczonym pyskiem) zdarza się problem przetrwałych zębów mlecznych. Zęby stałe wtedy nie wyrastają. Warto więc stale kontrolować uzębienie czworonoga w okresie wymiany mleczaków. Na szczęście nie zawsze przetrwałe zęby u psa wymagają interwencji chirurgicznej. Każdorazowo jednak należy skonsultować tę kwestię z lekarzem weterynarii, który obejrzy zwierzę, a w razie potrzeby przeprowadzi dodatkowe badania, na podstawie których podejmie decyzję o zabiegu. Gdy opiekun zauważy przetrwałe mleczaki nie powinien zwlekać z konsultacją lekarską, ponieważ brak interwencji może doprowadzić do rozwoju poważniejszych problemów dentystycznych, a nawet przyczynić się do skrzywienia zgryzu lub pogłębienia istniejącej wady. Pod żadnym pozorem nie należy podejmować prób samodzielnego usunięcia zębów mlecznych, nawet jeśli się one ruszają.
Wymiana zębów to trudny czas, ale przejściowy. Zanim się obejrzysz, okres szczenięcy będzie tylko wspomnieniem, a Twój ulubieniec przestanie gryźć wszystko dookoła. Wymiana zębów to część dojrzewania Twojego psa – zobaczysz, że to minie szybciej, niż się spodziewasz!
Zapraszamy do naszego sklepu Zoologia Rzeszów Jacek Fusiarz, Lwowska 6, w którym znajdziesz szeroki wybór asortymentu pozwalającego przejść przez niełatwy okres ząbkowania Twojego szczeniaka. Znajdziesz tu zabawki dostosowane do rasy i wieku psa, gryzaki łagodzące swędzenie dziąseł oraz preparatów łagodzących ich ból.
Serdecznie zapraszamy
